To miejsce ma w sobie coś głęboko poruszającego. Lapidarium Szlachtowskie, zlokalizowane przy Muzeum Pienińskim im. Józefa Szalaya w Szlachtowej, to nie tylko zbiór kamiennych nagrobków – to milcząca opowieść o historii, pamięci i tożsamości.
Dziedzictwo Rusinów Szlachtowskich Nagrobki zgromadzone w lapidarium pochodzą z cmentarza nieistniejącej już wsi Ruś Szlachtowska – ostatniej łemkowskiej osady w Pieninach, której mieszkańcy zostali wysiedleni w ramach akcji „Wisła” po II wojnie światowej. Pomniki, często skromne, wykonane z piaskowca lub kamienia polnego, noszą inskrypcje w języku łemkowskim i cyrylicy, a ich forma odzwierciedla lokalne tradycje rzeźbiarskie.
Miejsce zadumy i refleksji Lapidarium powstało z potrzeby zachowania pamięci o dawnych mieszkańcach regionu, których kultura i obecność zostały niemal całkowicie wymazane z krajobrazu. Dziś to miejsce pełni funkcję edukacyjną i symboliczną – przypomina o wielokulturowości Pienin, o ich pogranicznym charakterze i o tym, jak ważne jest pielęgnowanie lokalnego dziedzictwa.
Warto odwiedzić Lapidarium znajduje się tuż obok muzeum, w jego ogrodzie. W połączeniu z ekspozycją etnograficzną i historyczną Muzeum Pienińskiego tworzy spójną narrację o ludziach, którzy przez wieki kształtowali ten region – góralach, Rusinach, flisakach, kuracjuszach.
Jeśli chcesz, mogę pomóc Ci stworzyć opis tego miejsca do przewodnika turystycznego, tablicy informacyjnej lub nawet zaprojektować trasę spacerową śladami Rusinów w Pieninach.
