Kiedy większość turystów odwiedzających Mediolan skupia się na błyszczących witrynach Galerii Wiktora Emanuela II lub cierpliwie czeka w kolejce na dach Katedry, my, jako ekipa kontenturystyczny.pl, zawsze staramy się znaleźć miejsca, które opowiadają inną historię. Miejsca ciche, ale mające do przekazania znacznie więcej niż głośne, zatłoczone place. Znaleźliśmy takie miejsce, które dla wielu pozostaje poza głównym szlakiem, a które uważamy za jedną z najbardziej fascynujących przestrzeni w całych Włoszech. Mowa o Cimitero Monumentale.
Niech nazwa „cmentarz” nikogo nie zwiedzie. To nie jest po prostu miejsce pochówku. To monumentalna, zapierająca dech w piersiach galeria sztuki rozciągająca się pod gołym niebem, prawdziwe miasto w mieście. Gdy przekroczyliśmy jego bramy, otwarte po raz pierwszy w 1866 roku, od razu zrozumieliśmy, dlaczego jest on regularnie określany mianem „muzeum na świeżym powietrzu”.
Cały teren, liczący ponad 25 hektarów, od samego początku projektowany był z rozmachem. Miał być nie tylko nekropolią, ale przede wszystkim świadectwem potęgi i bogactwa mediolańskich rodów, które konkurowały ze sobą nawet po śmierci, fundując coraz bardziej ekstrawaganckie grobowce.
Dla nas, miłośników architektury i sztuki, spacer alejkami był jak podróż przez historię stylów. To niesamowite, jak na jednej przestrzeni można śledzić ewolucję gustów: od surowego klasycyzmu, przez przeładowany detalami eklektyzm i wpływy bizantyjskie, aż po czyste linie modernizmu i elegancję Art déco. Każdy pomnik to osobna opowieść, często dzieło wybitnych rzeźbiarzy i architektów.
Oczywiście, są tu miejsca, które przykuwają uwagę bardziej niż inne. Zatrzymaliśmy się na dłuższą chwilę przy grobowcu rodziny Campari. Tak, tych samych, którzy dali światu słynne czerwone aperitivo. Ich pomnik to wykonana z brązu, niemal pełnowymiarowa, niezwykle dynamiczna interpretacja „Ostatniej Wieczerzy” Leonarda da Vinci. Detal i skala tej rzeźby robią piorunujące wrażenie, nawet jeśli widziało się oryginał fresku.
Centralnym punktem, który wita odwiedzających tuż przy wejściu, jest majestatyczne Famedio, czyli „Świątynia Sławy”. To mediolański panteon, miejsce spoczynku i upamiętnienia najwybitniejszych obywateli miasta. To tutaj, wśród kolumn i zdobień, znaleźliśmy sarkofag Alessandro Manzoniego, autora „Narzeczonych”, absolutnej podstawy włoskiej literatury.
Teren cmentarza kryje też inne, wydzielone sekcje. Szczególnie poruszająca wydała nam się część żydowska. Znajduje się tam nie tylko wiele historycznych nagrobków, ale także wstrząsający pomnik pamięci poświęcony ofiarom II wojny światowej i Holokaustu, miejsce, które skłania do głębokiej, cichej refleksji.
Jeśli w podróżach szukacie czegoś więcej niż tylko ładnych zdjęć, jeśli interesuje Was historia, rzeźba lub po prostu chcecie znaleźć chwilę zadumy w sercu dynamicznego Mediolanu, Cimitero Monumentale jest naszym gorącym poleceniem.
Co ważne, zwiedzanie jest całkowicie bezpłatne. Warto jednak zarezerwować sobie sporo czasu. My spędziliśmy tam ponad dwie godziny i mamy wrażenie, że ledwo zarysowaliśmy powierzchnię tego, co kryje to niezwykłe miejsce. To nie jest smutna wycieczka. To spotkanie ze sztuką w jej najbardziej trwałej formie.
